Tegenwoordig zie of hoor je het vaker in de media. De natuur kan je mee op weg helpen naar een gezonde levensstijl. Afgelopen jaren was ik veel meer buiten. Op wandel in natuurgebieden in onze buurt, met mijn zoon in buitenspeeltuinen, vakantie in rustige gebieden i.p.v. drukke steden, met de fiets naar het werk,… Ik beweeg meer en door een vreemde reden kan ik ook na een te lange wandeling in de koude, toch opgeladen thuis komen. Daar wil ik wel eens meer over weten. De natuur doet iets met je gezondheid. Maar wat nu precies? En hoe kan je zelf en voor jouw gezin tussen het huishouden en het werk meer die natuur integreren in je leven?
De natuur en jouw gezondheid.
Er is jouw lichaam en jouw mentaal zijn. Beide hebben een goede gezondheid nodig om in balans door het leven te gaan. Ze zijn met elkaar verbonden. Verschillende wetenschappelijke onderzoeken tonen dit aan en je ziet ook binnen de huidige medische wereld geleidelijk een shift naar een meer holistische aanpak van behandelingen bij ziektes. Als mens ben je een onderdeel van de natuur. En dat durven we wel eens vergeten. Maar natuur en gezondheid hangen samen.
Onze dagen zitten propvol met moeten en willen. Vervelen daar komen we niet meer aan toe en creativiteit vindt raar of zelden nog de weg naar buiten. We staan altijd aan. Op 100% of meer. Dat kan maar niet voor lang. Uiteindelijk zal de stress die je jarenlang trotseert, een impact hebben op jouw lichaam of jouw mentaal welzijn. Tijd om gewoon te ‘zijn’ en te connecteren met waar we deel van uitmaken staat op weinig mensen hun agenda. We connecteren met het internet maar niet met de natuur. Dat is jammer. Want zij is vanwaar we komen. Een krachtige oerbron vol energie en ruimte om jouw lichaam en geest te voeden met alles wat je nodig hebt.
Wat doet de natuur met je lichaam?
Als je kort tijd doorbrengt in de natuur heeft dat een impact op jouw stemming, stressniveau, lichaamsfuncties zoals hartslag, bloeddruk en zelfs pijn. Als je dan nog regelmatig de natuur op zoekt zal je merken dat het op lange termijn een middel is om angsten te overwinnen, burn-out te genezen, je weerbaarheid te versterken, je gewicht onder controle te houden, …. Het kan zelfs leiden tot het voorkomen van hart- en vaatziekten, een depressie of het draagt bij tot het vinden van een diepere zingeving in jouw leven. Zowel mentaal als fysiek gebeurt er iets met je lichaam als je in de natuur bent.
In de natuur zijn er minder prikkels en komt je brein makkelijker in de rustmodus.
In de natuur is er veel daglicht, je maakt dan naast vitamine D ook serotonine aan. Dit noemen ze het gelukshormoon. Serotonine is een neurotransmitter. Een neurotransmitter zet je brein in om connecties te maken en te communiceren naar de rest van jouw lichaam. Serotonine heeft een kalmerende werking. Serotonine helpt bij het reguleren van stemming en het slaappatroon. Het grootste aandeel van deze neurotransmitters wordt in je darmen aangemaakt vanuit bepaalde aminozuren. Een goede darmflora is dus van belang voor rust en balans.
In de natuur zijn verlaagt je cortisol omdat je kalmeert (aanmaak serontine via daglicht). Zo herstel je van stress. Cortisol is een stresshormoon dat ervoor zorgt dat je het hoofd kan bieden aan een langere situatie waarbij je onder druk staat (bvb. sportprestatie). Het hormoon gaat je hartverslag verhogen. Bloed gaat sneller stromen en zuurstof wordt sneller rondgepompt. Maar ook de andere voedingsstoffen vinden sneller hun weg. Zoals suiker naar de spieren. Wanneer je lichaam te lang werkt met een hoge cortisol waarde is er geen periode van rust en herstel. Er gaat dan minder aandacht en energie naar andere lichaamsfuncties -en processen. Chronische stress kan op termijn andere gezondheidsklachten veroorzaken.
In de natuur kan je makkelijk bewegen. Beweging geeft je een goede doorbloeding en zorgt ervoor dat je soepel blijft. De goede doorbloeding levert meer energie in je cellen. Bloed heeft namelijk een belangrijke transportfunctie en zorgt er voor dat er voldoende voedingsstoffen (eiwitten, vetten, suikers etc.) en zuurstof in je cellen terecht komen. Bewegen is ook endorfine aanmaken. Deze neurotransmitter functioneert voornamelijk als pijnstiller. Jouw lichaam registreert bewegen als pijn en zal om die reden voorzien in pijnstilling. Hoe extremer of vaker je beweegt, hoe meer endorfine je aanmaakt. Bij extreme inspanning of langdurig bewegen zal je endorfine pieken en komen er euforische gevoelens naar boven. De stof reguleert daarnaast de aanmaak van cortisol.
In de natuur zorgen de primaire elementen (water, wind, aarde en vuur) voor een verbinding tussen jouw hart, hoofd en de rest van jouw lichaam. Je maakt contact met jezelf. Zo kan je met veel zelfvertrouwen door het leven gaan.
In de natuur trotseer je de primaire elementen. Dat zorgt ervoor dat je weerbaarder bent.
Zonlicht kan je bloeddruk verlagen. De stikstofmonoxide in de huid, reageert op de zonnestralen door de bloedvaten te verwijden, wat resulteert in een lagere bloeddruk. Dat effect is het grootst bij mensen met al een hogere bloeddruk.
In de natuur is de lucht gezonder. Ze is zuiverder. Daar kan heel jouw lichaam mee van profiteren.
Wat zijn de voordelen van contact met de natuur voor je gezondheid?
Ik zet ze kort voor op een rij.
Fysieke voordelen:
energie krijgen
bloeddrukverlaging
betere luchtkwaliteit
minder lawaaihinder
vitamine D door de zon (versterkt je immuunsysteem)
frisse lust als regulator voor je slaap en eetlust
Mentale voordelen:
verbetert concentratie
maakt ruimte voor creativiteit
bevordert sociale contacten
stressbeheersing
brengt nieuwe perspectieven – afstand nemen van je dagelijkse routine
tot rust komen
je hoofd leegmaken
ps al deze voordelen dragen bij aan een optimale ontwikkeling van kinderen.
Hoe breng je meer natuur in je leven?
Als je naar de natuur kijkt als beweging- en ontspanningsruimte dan is meer wandelen, buitenspelen en fietsen heel makkelijk om te integreren in jouw leven. Zoek de openbare buitenspeeltuinen in jouw buurt op of ontdek de bossen van jouw dorp. Eenmaal je daar bent, kies dan voor offline momenten en laat je niet afleiden door het leven op het internet. Kijk rond en sta meer stil bij wat je ziet in jouw omgeving. Onderweg met de fiets? Probeer eens vaker naar de lucht te kijken of erken de vogels die bij je voorbij vliegen. Zo creëer je kleine connecties zonder veel moeite.
Kies voor een buitensport. Ook al kan je die alleen maar in de lente en zomer doen omdat het anders te koud of te donker is. Dat is niet erg. Al die momenten dat je effectief buiten sport zijn gewonnen connecties met de natuur, tijdens het sporten legt jouw geest onbewust een link met de omgeving.
Tover familiebezoeken om tot buitenactiviteiten, maak samen een daguitstap of eet buiten.
Als je reist ga dan ook eens op ontdekking in de natuur.
Maak je terras of tuin groener. Of creëer je eigen theetuin of plukweide.
Leer iets bij over de natuur in je buurt. Ken je de vogels die in je tuin leven?
Ga wildzwemmen. Als je volgende keer aan zee bent, ga dan gewoon eens zwemmen. Of zoek een natuurlijke vijver op waar je mag zwemmen. Dat werkt heel bevrijdend.
Lucht je huis dagelijks. Bij ons staan de ramen in de slaapkamer heel de dag open voor veel vers zuurstof.
Boeken over natuur en gezondheid.
Last child in the woods – Richard Louv
De acht grote lessen van de natuur – Gary Ferguson
Hier begint de natuur – Caro van Thuyne
Een simpel leven – Roderick Nieuwenhuis
